بررسی تاثیرمواد اصلاحی و مقادیر سوپر جاذب بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و گیاه

توسعه کاربرد هیدروژل های سوپر جاذب برای کاهش بحران هایی هم چون فرسایش خاک، خشک سالی های پیاپی و به دنبال آن افزایش سطح زمین های شور و سدیمی نیازمند شناخت رفتار ها و عملکرد آن ها در خاک است. لذا انجام تحقیقاتی در مورد تاثیر انواع مختلف سوپر جاذب ها، مقایسه اندازه های مختلف ذرات آنها، مقادیر و روش های کاربرد آن ها، برای بافت های مختلف خاک الزامی است . همچنین لازم است کاربرد این ماده با سایر مواد اصلاح گر که مهمترین آنها شامل ماده آلی و گچ است بررسی شود تا موثرترین ماده اصلاح گر برای بهبود ویژگی های فیزیکی خاک های شور سدیمی انتخاب شود. همچنین با توجه به این که کاربرد این ماده همراه با مواد اصلاح گر معمول می تواند کارایی آنها را افزایش دهد، بررسی تاثیر کاربرد همزمان این ماده همراه با اصلاح گرهای معمول خاکهای شور یا شور- سدیک بر افزایش کارایی اصلاح گر ها و بهبود ویژگیهای فیزیکی وهیدرولوژیکی خاک حائز اهمیت است. به منظور ارزیابی تاثیرمواد اصلاحی (گچ، کمپوست زباله شهری) ومقادیر سوپر جاذب (وینیل الکل اکریلیک اسید) بر خصوصیات فیزیکی وشیمیایی خاک و گیاه سورگوم، پژوهشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی (فاکتوریل کامل) در سه تکرار در مزرعه منطقه شمس آباد بکران (شاهرود، ایران) انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل مواد بهساز (15 تیمار)، شاهد، 10 تن در هکتار پودر گچ، 10 تن در هکتار کمپوست زباله شهری، ماده سوپر جاذب وینیل الکل اکریلیک اسید در سه سطح (0/05، 0/1 و 0/2) درصد وزنی خاک خشک ، ترکیب سطوح مختلف سوپر جاذب همراه با 10 تن در هکتار پودر گچ، ترکیب سطوح مختلف سوپر جاذب همراه با 10 تن در هکتار کمپوست زباله شهری و ترکیب سطوح مختلف سوپر جاذب همراه با گچ و کمپوست زباله شهری بودند که بعد از اعمال مواد اصلاحگر و قبل از کشت گیاه یک دوره آبیاری به روش غرقابی با استفاده از آب چاه مزرعه مورد نظر انجام گردید و بعد از آن کشت گیاه انجام شد. نمونه گیری ها از عمق مورد نظر در دو نوبت قبل از برداشت، بعد از کشت و در میانه دوره رشد گیاه و مرحله سوم در بعد از برداشت گیاه انجام شد. نتایج نشان داد کاربرد سوپرجاذب به مقدار 0/1 درصد وزنی، اثرات مثبتی بر خصوصیات فیزیکی (ph،sar،esp ،ec) و شیمیایی خاک (mwd ،awc،fc،ρb،θs) داشته است و کاربرد کمپوست و گچ نیز در اکثر موارد این اثرات مثبت را تقویت نموده است. انتظار میرود که در برنامه های مدیریتی خاک های شور- سدیمی، تیمار سوپرجاذب به صورت ترکیبی با کمپوست و گچ مورد استفاده قرار گیرد.